چرا بخش بین الملل جشنواره موسیقی فجر امسال حذف نشد؟
به گزارش تور تایلند ارزان، مدیر بخش بین الملل سی وششمین جشنواره موسیقی فجر در گفت وگویی با ایسنا به بیان توضیحاتی درباره بخش بین الملل جشنواره در شرایط کرونا و برگزاری مجازی پرداخت.
به گزارش گروه فرهنگی خبرنگاران، اردوان جعفریان در ابتدا درباره شرایط دعوت از گروه های بین المللی برای حضور در این دوره گفت: شرایط دعوت از گروه های خارجی، هم سال گذشته و هم امسال به دلیل وقوع دشواری های متفاوت، جشنواره را در شرایط سختی قرار داد که البته دوره گذشته در حوزه بین الملل با امکان پیاده سازی برنامه های پیش بینی شده، با موفقیت همراه بود.
او ادامه داد: اکنون یک سال از شروع پاندمی در سراسر جهان می گذرد و بر اساس آمارهای جهانی، بخش فرهنگ جزو ضربه پذیرترین بخش های جوامع مختلف بوده و هنرمندان شرایط سختی را تجربه کرده اند؛ البته این شرایط دارای دو زاویه بوده است، از سویی باعث خانه نشین شدن هنرمندان و ایجاد افسردگی در آنها شده است و از سویی به دلیل پیدا شدن وقت مناسب، باعث خلق آثار بسکمک شده که از این نکته می توان به عنوان یک پیشرفت در این شرایط سخت یاد کرد.
جعفریان با اشاره به اینکه ارکان مدیریتی جشنواره موسیقی فجر با توجه به شرایط حاکم بهداشتی تقریبا یکسان در سراسر جهان، باید تصمیم می گرفت و اینکه در نهایت بخش بین الملل این دوره از جشنواره با حضور مهمانان و هنرمندان مدعو، برگزار گردد یا خیر؟ در این زمینه شرح داد: در نتیجه با تشکیل شورای سیاست گذاری جشنواره و بحث و گفت وگو در این زمینه و حمایت معاونت هنری و دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تصمیم بر آن شد که این دوره از جشنواره نیز، مانند سال های گذشته، پذیرای بخش بین الملل باشد. با این تصمیم و تشکیل کمیته بین الملل، رایزنی ها درباره امکان سنجی از حضور هنرمندان خارجی شروع شد و گفت وگوهایی صورت گرفت.
او با یادآوری اینکه جشنواره موسیقی فجر، امسال سی و ششمین دوره خود را می گذراند، تاکید کرد، پایداری و استمرار برگزاری یک جشنواره در نهایت به اعتبار ملی و جهانی آن کمک می کند.
جعفریان در ادامه اظهار نظر بالا گفت: این، از نکاتی بود که باعث جلب رضایت حضور هنرمندان خارجی در آن شد. از سوی دیگر حضور هنرمندان بزرگ در دوره های قبل نیز به تسهیل دعوت از هنرمندانی که برای بار اول در جشنواره حضور پیدا می کردند، کمک می کرد. نکته ای که در اینجا مطرح است، لزوم داشتن سیاستی میان مدت و بالاتر از تفکر فردی، جهت اعتباربخشی بین المللی به این جشنواره موسیقی است. اگر در هر دوره هنرمندان شاخصی با استانداردهای بین المللی شرکت نمایند، در دوره های بعدی، هنرمندان همچنان متقاضی حضور در جشنواره خواهند شد که این نکته قدرت انتخاب و سطح کیفی را بالا خواهد برد.
این تهیه نماینده موسیقی یادآور شد: در دوره های اولیه این جشنواره، هنرمندان شاخصی در آن شرکت کرده اند اما دوره هایی هم بوده است که بخش بین الملل از سطح کیفی خاصی برخوردار نبوده است که این نکته بعضا باعث جلوگیری از افزایش اعتبار جهانی این جشنواره شده است. دلیل را هم می توان در ناآشنا بودن مدیران وقت از این حوزه، اجبار به برگزاری بخش بین الملل و همچنین کمبود بودجه ارزی در آن دوره دانست. اصولا در دوره هایی که کیفیت این بخش بالاتر بوده است، با روابط فردی و حرفه ای مدیران این بخش ارتباط مستقیم داشته است که به باور من این رابطه فردی در بستر زمان و با حمایت اقتصادی و معنوی مدیران بایستی به ارتباط سازمان محور تغییر یابد.
او شرح داد: از نکاتی که در این دوره مورد توجه قرار گرفته است، نگاه فراجشنواره ای است؛ بدین معنا که جشنواره درگاهی برای تبادل هنری گردد و صرفا واردنماینده ایده های هنری به طور یک طرفه نباشد بلکه از موقعیت خود بتواند به نفع هنرمندان برای تبادلات هنری و حضور متقابل در کشورهای مدعو، استفاده کند.
مدیر بخش بین الملل سی وششمین جشنواره موسیقی فجر به صحبت هایش افزود: جشنواره موسیقی فجر ظرفیت بزرگی در گسترش دیپلماسی هنری دارد و باید از این ظرفیت در جهت اعتبارافزایی به جشنواره استفاده کرد. امسال نیز جشنواره در این حوزه تلاش کرد که این امر با انجام تفاهمی با همین مضمون با جشنواره موسیقی بارسلون، محقق گردد. همچنین با فعال سازی ظرفیت های ارتباط فرهنگی، امسال عدد بزرگی در مقیاس بودجه جشنواره در بخش بین الملل بدون کاستن از کیفیت، صرفه جویی شده است.
جعفریان بیان کرده که یک فرایند پیوسته در همه دورهای پیش رو باعث ایجاد این افزایش اعتبار خواهد شد که امید است مدیران بعدی نیز در دوره های بعد به این نکته اهتمام ورزند.
او در پاسخ به این پرسش ایسنا که گروه های شرکت نماینده در سی و ششمین دوره جشنواره موسیقی فجر بر چه مبنا و معکمک دعوت شده اند و شرایط دعوت از آنها چگونه بوده است؟ پاسخ داد: معیار دعوت از گروه های خارجی به مولفه های متنوعی وابسته است. اصولا جشنواره ای با رویکرد جشنواره موسیقی فجر، به دنبال جذب گونه های تجاری نیست. آنچه که مدنظر است، حضور گونه های (ژانر) پذیرفته شده ای است که یا در ایران کمتر حضور داشته اند، آموزش مدون آکادمیک آنها در کشور وجود ندارد و یا کمیاب است. از سوی دیگر به دلیل فراگیری طیف بزرگ جمعیتی توسط جشنواره های فجر، تنوع در سبک و گونه های مدعو نکته مهمی است؛ لذا ایجاد رضایت نسبی از طریق دعوت هنرمندان حوزه موسیقی کلاسیک، موسیقی جز و موسیقی بومی از نکات تاثیرگذار در انتخاب فرم بخش بین الملل است. در این دوره نیز شکل گیری حضور هنرمندان کمابیش متاثر از نکات یاد شده بوده است.
جعفریان افزود: به دلیل ادامه پاندمی در سراسر جهان و شرایط بهداشتی در کشورمان، نهایتا تصمیم بر آن شد که جشنواره موسیقی فجر در بستر فضای مجازی به مخاطب عرضه گردد. با رایزنی با هنرمندان سازمان ها و نهادهای هنری، کمیته بین الملل جشنواره نهایتا به جمع بندی رسید که این دوره با حضور شش گروه برگزار گردد. با توجه به شرایط بهداشتی حاکم، از شش ماه قبل سه سناریو پیش روی مدیران جشنواره قرار داشت که شامل اجرای حضوری با مخاطب، اجرای حضوری با محدودیت تعداد مخاطب و اجرای برخط (آنلاین) بود. بعد از تعامل با گروه ها و همچنین شرایط برگزاری جشنواره، نهایتا تصمیم بر آن شد که چهار اجرا به صورت برخط و از پیش ضبط شده در کشور مبدأ و دو اجرا با حضور هنرمند در کشورمان برگزار گردد.
او بیان کرد که جشنواره موسیقی فجر امسال پذیرای هنرمندانی از چهار کشور در قالب شش اجرا خواهد بود که می توان به حضور هنرمندانی مانند جیووانا فراتا و دینو دپالما از ایتالیا، تیمو ولبرشت و تئو ببلکمن، موریس ارنست از آلمان اشاره کرد. همچنین دو گروه ویلا مدلنا و سان موس از اتریش و مارتین ملندز از کوبا از دیگر هنرمندانی خواهند بود که اجرای آنها پیش روی مخاطبان قرار خواهد گرفت.
جعفریان شرح داد: کلیه اجراهای بین الملل بر اساس سفارش جشنواره به این هنرمندان اجرا شده است و تمامی مختصات فنی و هنری مد نظر، از سوی کمیته بین الملل جشنواره به آنان داده شده است. این اجراها اختصاصا برای این دور از جشنواره ضبط و تدوین شده است. هم اکنون جدول پخش اجراهای جشنواره منتشر شده است و مخاطبان می توانند از کلیه اجراهای این دوره به صورت رایگان استفاده نمایند که این نکته بسیار مثبتی در جهت دسترسی عادلانه مخاطبان در همه نقاط کشور به بیش از سی و پنج اجرای با کیفیت بسیار خوب است.
همچنین از او سوال کردیم که آیا با توجه به اجراهای از پیش ضبط شده بخش بین الملل، باز هم می توان جشنواره را بین المللی نامید؟ گفت: همانگونه که می دانید، چند سالی است که عبارت بین المللی از عنوان جشنواره موسیقی فجر حذف شده است. جشنواره بین المللی، طبیعتا دارای مشخصات خاص و فراخوان بین المللی است. تمرکز جشنواره موسیقی فجر بر توسعه و اعتلای موسیقی ایران است و کارکرد بخش بین الملل و اساس افزودن آن به جشنواره برای تامین ذائقه بخشی از مخاطب بوده است. بنابراین نسبت اجراهای خارجی به نسبت اجراهای داخلی کسر کوچکی است. طبیعی است که اگر جشنواره ای در مقیاس جشنواره موسیقی فجر که از نظر تعداد اجرا در زمره جشنواره های بزرگ قرار می گیرد، بخواهد در مقیاس بین المللی عمل کند، میلیون ها دلار بودجه می طلبد و باید امکانات بیشتری برای آن در نظر گرفت که ممکن است در توان اقتصادی جشنواره های دولتی قرار نگیرد.
جعفریان در ادامه پاسخ به این سوال یادآور شد: باید در نظر داشت که جریان هنری نباید متوقف گردد؛ چراکه بخشی از ایجاد شور در جوامع مختلف، به عهده رویدادهای هنری است و کارکرد این جشنواره ها در درون جامعه هنری و بیرون آن، ایجاد امید و نشاط اجتماعی است. همیشه تعطیل کردن ساده ترین نوع انتخاب و نگاه در دوران سختی است.
مدیر بخش بین الملل سی وششمین جشنواره موسیقی فجر به صحبتهایش افزود: این جشنواره، رویدادی است که سال های نخست آن در سایه جنگ برگزار شده است؛ بنابراین در دوره کنونی کارکردهای اجتماعی ناشی از برگزاری آن کاملا مثبت ارزیابی می گردد و اصولا دلیل برگزاری آن در شرایط پاندمی هم به این نکته برمی گردد. این شرایط نیز مختص به این جشنواره و ایران نیست، در بسکمک از نقاط جهان جشنواره های هم عرض به صورت آنلاین برگزار شده اند. این چرخش در نوع برگزاری، با همه مشکلاتی که داشته است، درهای جدیدی را برای هنرمندان باز کرده است که ایجاد ظرفیت دیدن موسیقی به صورت آنلاین در مخاطب می تواند یکی از این نکات مثبت باشد. هرچند که از نظر اقتصادی فعلا این اجراها دارای گردش اقتصادی بزرگی نیستند اما شاید در آینده نزدیک این تغییر سلیقه جمعی در شکل مصرف موسیقی، در سرانه مصرف موسیقی رشد کند و ظرفیت جدیدی به چرخه اقتصادی موسیقی در سراسر جهان اضافه کند.
بخش بین الملل سی وششمین جشنواره موسیقی فجر با شش اجرا از چهار کشور اتریش، آلمان، ایتالیا و کوبا برگزار می گردد.
اجراهای تکنوازی ویلنسل مارتین ملندز از کوبا، دوئت سان موس (دونوزای گیتار و ویلنسل) از اتریش، دوئت ویلا مادلنا (دونوازی آکاردئون و کلارینت و ساکسوفون) از اتریش، تریوی جز فولبرشت (سه نوازی ساکسوفون، آوا و الکتریک و گیتار) از آلمان در کشور مبدا به طور اختصاصی برای این دوره از جشنواره ضبط شده است و در زمان جشنواره پخش می شوند و تکنوازی پیانو موریس ارنست از آلمان و دوئت فراتا دی پالما (دونوازی پیانو و ویلن) از ایتالیا در ایران ضبط می شوند و در سی و ششمین جشنواره موسیقی فجر پخش خواهد شد.
منبع: خبرگزاری دانشجو