اروپا به دنبال ترمیم شکاف سیاسی با تاریخ سازی - تور تایلند ارزان

برای سفر به تور اروپا با بهترین کارشناسان مشورت کرده و بهترین برنامه سفر را انتخاب کنید.

به گزارش گروه رسانه های خبرنگاران، در سالگرد هشتادمین سال حمله آلمان نازی به لهستان و شروع جنگ دنیای دوم، اشتاین مایر، رئیس جمهور آلمان در اول سپتامبر سال میلادی جاری سخنرانی ای جنجالی در ورشو ایراد کرد. اشتاین مایر از گناه ملت آلمان بابت تجاوزطلبی و اشغال کشور همسایه در سال 1939 سخن گفت و از ملت لهستان تقاضای بخشش کرد. اشتاین مایر در حضور مایک پنس، معاون اول ترامپ به نقش و صندلی بلوک ترانس آتلانیک در حفظ ارزش های لیبرال دنیا اصطلاحا آزاد و بر نقش آمریکا در جنگ دنیای دوم برای نجات اروپا از فاشیسم تاکید نمود. سخنان جنجالی رئیس جمهور آلمان که تقریبا تطابق کمی با واقعیت های تاریخی شروع جنگ دوم دنیای و نبرد لهستان داشت، به سرعت واکنش دیپلمات های روس را برانگیخت. رسانه های روسی در واکنش به صحبت های اشتاین مایر تاکید نمودند که اساسا شوروی سابق در تمام سال های جنگ در جبهه مبارزه با فاشیسم اروپایی حضور داشت و در تقابل مستقیم با رژیم فاشیسم آلمانی بود. این در حالی است که آمریکا تنها در ماه های آخر جنگ به صورت مستقیم به این مناقشه بین المللی ورود پیدا کرد. خصوصا آنکه از اشاره های تلویحی اشتاین مایر به ظهور پوپولیسم راستگرا در اروپا و ضرورت مقابله با آن، فحوای یک نوع حمله لفظی به روسیه و پوتین مستفاد می شد. اما این حمله لفظی در قالبی دیگر توسط نخست وزیر جدید بریتانیا بوریس جانسون در سالگرد شروع جنگ دنیای دوم در لندن صورت گرفت. او در نطقی نه تنها حمله فاشیسم نازی به لهستان، بلکه اشغال غیر قانونی شرق لهستان در شروع جنگ توسط شوروی را محکوم کرد و عملا فاشیسم اروپایی و کمونیسم روسی را در یک رتبه قرار داد. البته نکته مهم در سخنان جانسون، شکست سنت همیشگی در روایت جنگ دوم دنیای بود که عموما تنها یک متهم را فرض قرار می داد و آن متهم، آلمانی ها بودند. این بار جانسون برای اول بار و برخلاف سنت روایت جنگ که توسط متفقین از سال ها قبل برساخته شده است، انگشت اتهام را به سمت شوروی (بخشی از محور متفقین) گرفت. در این میان لازم به اشاره است که سال جاری رئیس دولت لهستان موراویه تسکی Morawiecki در هشتادمین سالگرد برگزاری مراسم شروع جنگ دنیای دوم بحث پرداخت غرامت های جنگی را عنوان کرد که دولت آلمان سال هاست زیربار آن نرفته، چراکه دولت آلمان اعتقاد دارد دولت وقت لهستان بعد از انتها جنگ دوم دنیای از غرامت ها صرف نظر نموده است.

روایات متناقض از یک جنگ

لهستان به عنوان کشور قربانی اصلی جنگ دوم دنیای شناخته می گردد و این روایت سال هاست در قالب نقد فاشیسم آلمانی مطرح می گردد و مورد توافق دولت های پیروز جنگ است. در این باب، وظیفه رئیس جمهوری آلمان هم که اساسا صندلی سمبلیک دارد، چیزی جز اعتراف به گناه آلمان در مراسم مختلف بین المللی یادبود جنگ دوم دنیای و هولوکاست نیست. اما از زمان خیزش جریان های راست پوپولیستی جدید در غرب و بالا دریافت اختلافات روسیه و اروپا بر سر اشغال جزیره کریمه توسط روس ها، روایت کلاسیک دول متفقین در باب روند شروع جنگ دنیای دوم مورد مناقشه و تجدیدنظر قرار گرفته است. در ارجاعات تاریخی جدید جریان لیبرال در غرب، کوشش می گردد به نقش ارتش سرخ در مبارزه با فاشیسم اروپایی در جنگ دنیای دوم کمتر تاکید و در مقابل صندلی آمریکا برجسته گردد. اما نکته مهم تر تاکید رسانه های غربی در چند سال اخیر بر پیمان عدم تخاصم و مخفی هیتلرـ استالین در 23 آگوست 1939 Molotov-Ribbentrop Pact است که بر مبنای آن اروپای شرقی میان آلمان نازی و شوروی تقسیم شد؛ توافقی که عملا موجبات حمله و تقسیم لهستان را در پی داشت. رسانه های غربی در سالگرد هشتادمین سال انعقاد این پیمان کوشش کردند که فاشیسم اروپایی و کمونیسم روسی را دو روی یک سکه جلوه دهند و عملا روس ها را متهم به مشارکت در توسعه فاشیسم در اروپا نمایند. البته این اتهام همیشه توسط شخص پوتین پاسخ داده شده است که بر اساس آن با توجه به عدم موفقیت شوروی در تشکیل یک ائتلاف ضدفاشیسم با سایر دول قدرتمند غربی، این کشور مجبور به امضای یک توافق عدم جنگ با نازی ها شد تا امنیت مرز های شوروی را تضمین کند. درواقع این اتهام زنی های اخیر که تقریبا در تناقض با همان روایت سنتی متفقین در باب جنگ دوم دنیای است، با واقعیت های تاریخی کاملا تطابق ندارد، چراکه قبل تر، در سپتامبر 1939 در قالب توافقنامه مونیخ Munich Agreement دول قدرتمند غربی به تجاوزطلبی آلمان نازی در مناطق آلمانی زبان چکسلواکی مشروعیت بخشیدند و عملا الصاق اتریش به آلمان را به رسمیت شناختند. این اتفاق در حالی افتاد که مقامات شوروی اساسا به کنفرانس مونیخ دعوت نشدند و همچنین این توافقنامه برخلاف قرارداد صلح پاریس در سال 1919، چتر حمایتی از اقلیت های قومی اروپا را با دادن مجوز اشغال مناطق اقلیت آلمانی زبان به دولت رایش سوم برداشت و عملا مجوز تجاوزطلبی نازی ها را صادر کرد.

لهستان مسیح اروپا نیست

اما این موضوع، همه داستان حمله آلمان نازی به لهستان نیست، چراکه با نگاه دقیق تر به تاریخ برای ما آشکار می گردد که لهستان، مسیح قربانی شده اروپا به قول جریان های محافظه کار و دست راستی لهستان نیست. از زمان خیزش جریان های دست راستی پوپولیستی در اروپای امروز، موضوع شروع جنگ دوم دنیای از زوایای جدیدتر مورد پردازش قرار گرفته است. بر اساس فکت های تاریخی، سیاست خارجی لهستان در اواخر دهه 30 کاملا امپریالیستی و اساسا رویای گسترش مرز های لهستان از دریای شمال تا دریای سیاه و هم مرزی با شوروی در شرق و عقب راندن مرزهای آلمان در غرب، راهبرد این کشور در سیاست بین الملل بود. در قالب همین رویکرد، سرکوب اقلیت های آلمانی در لهستان از سال 1938 در این کشور شدت گرفت به طوری که باعث پناهجویی ده هاهزار اقلیت آلمانی زبان به رایش سوم شد. تنها در روز سوم و چهارم سپتامبر در منطقه پروس غربی بیش از 400 اقلیت لهستانی آلمانی تبار توسط نیروهای دولتی به قتل رسیدند. فارغ از این موضوع، لهستان کشوری بود که از نتایج توافقنامه مونیخ سود برد و در قالب آن بخشی از خاک کشور چکسلواکی را مانند آلمان نازی اشغال کرد. بنابراین لهستان خود بخشی از پازل سیاست های تجاوزطلبانه و ملی گرایانه افراطی در دهه 40 اروپاست. از همین رو، درخواست دولت کنونی لهستان برای پرداخت غرامت برای حزب دست راستی مثل حزب آلترناتیو برای آلمان AfD قابل پذیرش نیست.

چالش بر سر روایت

نهایتا با راهیابی احزاب پوپولیست راستگرای جدید در اروپا و همچنین خیزش سیاسی روسیه در منطقه اوراسیا، موضوع تجدیدنظر در روایت تاریخ جنگ دوم دنیای به یک چالش جدید در سطح مجلس ها و حکومت های دولت های اروپایی تبدیل شده است. چالش و مناقشه در باب تفسیر وقایع تاریخی، قطعا تغییرات بنیادی در مناسبات سیاسی را در پی خواهد داشت. بی شک قدرت گیری روسیه و خیزش جریان های دست راستی جدید در اروپا یک چالش بنیادی برای جریان های حاکم لیبرال در غرب است، چراکه تغییر در معادلات جدید سیاسی در غرب، مشروعیت نظام گلوبال و تک قطبی آمریکا را هدف گرفته که با تکیه بر یک روایت معین در باب وقایع جنگ دوم دنیای، سنگ بنای ایدئولوژیکش را گذاشته است.

منبع:فرهیختگان