رباعی قالب مشهور در زورخانه ها است

به گزارش تور تایلند ارزان، خبرنگاران در سمنان - محمود بانی: چه رابطه بین ورزش با ادب و هنر وجود دارد؟ البته شاید بین ورزش و ادبیات یک ارتباط مستقیم وجود نداشته باشد اما در اغلب آثار ادبی به خصوص اشعار ردپایی از ورزش و تحرک جسمانی به چشم می خورد که این خصوصیت در ادبیات حماسی به عینه قابل مشاهده است؛ یعنی آنجا که حکیم ابوالقاسم فردوسی رشته سخن را به میان میدان جنگ می برد، به خوبی بسیاری از حرکات ورزشی را به شکل حرکات جنگی به نمایش می گذارد و سر آخر به این نتیجه می رسد که عقل سالم در تن سالم است و از سُستی و تنبلی به جز کژی و سستی چیزی به دست نمی آید.

رباعی قالب مشهور در زورخانه ها است

17 شوال سال پنجم هجرت در جنگ خندق امام اول شیعیان جهان حضرت علی ابن ابی طالب (ع) نماد و اسوه جوانمردی و شجاعت سپاه اسلام، نماد شرک و بت پرستی یعنی عمر بن عبدود را به خاک مذلت نشاند؛ کشتن نفس اماره و کوشش برای رضای خدا در راه دین سبب شد مولای متقیان امام علی (ع) نماد بزرگی و جوانمردی جهان باشد و 17 شوال هر سال به روز فرهنگ پهلوانی و ورزش زورخانه ای نامگذاری گردد.

به همین مناسبت و در آستانه چنین روزی سازمان مردم نهاد خانه تسنیم دامغان شامگاه پنجشنبه، مراسم تجلیل از پیشکسوتان ورزش زورخانه ای که به عنوان میراث معنوی در سازمان یونسکو به ثبت رسیده است، با حضور پژوهشگران و پیشکسوتان این رشته و استاد فارسی زبان دانشگاه ملی استرالیا برگزار کرد که وی به عنوان مهمان ویژه این مراسم به ارتباط ورزش با ادب فارسی و هنر پرداخت؛ حال این ارتباط چگونه است؟، بحثی است که در ادامه می آید.

سیدمحمد ترابی، استاد دانشگاه ملی استرالیا ضمن تقدیر و تشکر از کلیه ورزشکاران باستانی به ارتباط ادبیات جهان پیش از اسلام اشاره کرد و گفت: در سال های دهه 60 که در خصوص ادبیات جهان پیش از اسلام مطالعه می کردم، هیچ نشانی در خصوص ورزش باستانی نیافتم درحالی که پژوهش هایی در این مورد اجرا شده و چندان زیاد نیست؛ اما وقتی به قامت میل نگاه می کنید آن را شبیه گرز می بینید و وقتی به کباده نگاه می کنید که در زبان فارسی به معنی کمان نرم است، مشابهت آن را با کمان می بینید؛ نمی توان گفت هیچ ارتباطی بین این ورزش و ادب وجود ندارد با وجود این واژه های حماسی ایران پیش از اسلام نمی توان ارتباطی بین ادبیات فارسی و ورزش زورخانه ای برقرار نکرد.

ترابی ضمن بیان اینکه کلیه ورزشکاران باستانی از نظر وجود یک پهلوان هستند، توضیح داد: ورزشکاران باستانی هم زورمند هستند هم زورگیر؛ واژه زورگیر در ادبیات فارسی یعنی کسی که با زورش هنرنمایی می نماید اما ورزشکار باستانی در واقع یک مینیاتور از فرهنگ ایران است که ایران باستان را با ایران دوره اسلامی، تصوف و تشیع پیوند می زند.

وی به انعطاف پذیری ورزشکاران باستانی اشاره و تاکید نمود: ورزشکاران باستانی اشعار را با زورخانه پیوند می زنند و به عنوان مثال گاهی اشعار را در مدح حضرت عباس (ع)، گاهی برای رستم و گاهی هم برای پیشوای اول شیعیان حضرت امیرالمومنین (ع) می خواند و ضرب نوازی می نمایند.

این استاد دانشگاه ملی استرالیا یادآورشد: در هر کدام از حرکت هایی که ورزشکاران باستانی و مرشدان انجام می دهند، فلسفه ای نهفته است و مجموع این حرکات ورزشکار باستانی را به وجود می آورد؛ مرشد، میان دار و ضرب گیر که هر کدام وظایف خاص خود را ایفا می نمایند.

این پژوهشگر حوزه زبان و ادبیات فارسی گفت: در ادبیات فارسی به مرور زمان برخی از قالب های شعری به نوعی با برخی از موضوعات اصلی و فرعی شعر گره خورده اند مثلاً غزل برای ادبیات غنایی، قطعه برای ادبیات تعلیمی، قصیده برای متن و... چنان که تعیین است رباعی نیز یک قالب شعری است که به مرور زمان برای بیان مفاهیم عرفانی در نظر گرفته شده است و اغلب رباعی ها در برگیرنده مسائل عرفانی و فلسفی هستند.

ترابی اضافه کرد: در زورخانه ها نیز خیلی از اشعاری که در گل کشتی، گل چرخ یا از طریق طبال و ورزشکاران سروده و خوانده می گردد، در قالب رباعی است یا هنگام چرخیدن یک ورزشکار در وسط گود ورزشکار پیشکسوتی با خواندن یک رباعی از حضار طلب ختم صلوات می کرد و بسیاری از اشعار مشهور که در زورخانه ها کاربرد داشته، در قالب رباعی بوده است.

بر اساس همین گزارش، تجلیل از احسان الله امیر عبداللهیان پیشکسوت حوزه تاریخ، ادبیات فارسی و ورزش زورخانه ای، تجلیل و تکریم ورزشکاران و پیشکسوتان این رشته و خانواده های آنان از دیگر بخش های این مراسم بود.

منبع: ایبنا - خبرگزاری کتاب ایران
انتشار: 24 مرداد 1399 بروزرسانی: 6 مهر 1399 گردآورنده: thailandro.ir شناسه مطلب: 1207

به "رباعی قالب مشهور در زورخانه ها است" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "رباعی قالب مشهور در زورخانه ها است"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید